باقالا سابقه چندین هزار ساله دارد و از دیرباز توسط یونانیان، رومیان باستان و هم‌چنین مصریان مصرف می‌شد. باقالا از خانواده حبوبات، گیاه بومی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا است. در ایران این دانه بیشتر در مناطق سردسیری و شمالی کشور کشت می‌شود. امروزه در ایران دو نوع عمده باقالا کشت می‌شود؛ یکی باقالای معمولی که به صورت خام یا پخته مصرف می‌شود و دیگری باقالای لوبیا مانند گیلان که ریزتر و لطیف‌تر است و بیشتر در خوراک محلی گیلانی به کار می‌رود. باقالا زرد که از آن در تهیه دمپختک استفاده می‌شود، همان خشک شده باقالا سبز است.

باقالا یكی از منابع عالی فیبر و پروتئین به حساب می‌آید و مصرف آن همراه با برنج، تمامی پروتئین‌ها و ‌اسیدهای آمینه ضروری بدن را تامین می‌كند. كلسیم و پتاسیم موجود در باقالا از بروز پوكی استخوان جلوگیری كرده و به كنترل فشارخون بالا كمك می‌كند. این دانه همچنین سرشار از آهن، فسفر، مس، منگنز، منیزیم، ویتامین C، ویتامین A، ویتامین K، ویتامین B و اسیدفولیك است بنابراین برای رفع كم‌خونی هم مفید است البته به شرطی كه نسبت به آن حساسیت نداشته باشید. لازم به ذكر است كه باقالای تازه طبع سرد و‌ تر و باقالای خشك طبع سرد و خشك دارد. گل آن نیز طبع گرم دارد. ارزش غذایی باقالای خشك شده نیز بیشتر از باقالای تازه است اما ویتامین C باقالای تازه بیشتر است.